Otto von Bismarck (1 Aprili 1815 – 30 Julai 1898) alikuwa mwanasiasa mashuhuri wa Ujerumani katika karne ya 19. Akiwa waziri mkuu wa Prussia alijenga umoja wa Ujerumani katika vita tatu dhidi ya Denmark (1864), Austria (1866) na Ufaransa (1870/71). KamaChansella wa Dola la Ujerumani aliongoza siasa ya nchi hadi 1890 alipoachishwa naKaisari kijana Wilhelm II.
Maisha yake ya awali
Jina lake kamili ilikuwa Otto Eduard Leopold von Bismarck-Schönhausen. Alizaliwa katika familia ya kitemi wa cheo cha chini katika ufalme wa Prussia, mamake alikuwa wa asili ya kiraia.
Alisoma sheria na kilimo kwenye chuo kikuu baada ya kumaliza elimu ya sekondari halafu akajiunga na jeshi kwa utumishi wake wa lazima. Baada ya kifo cha baba mwaka 1845 akachukua utawala wa mashamba ya familia yake. 1847 akafunga ndoa na Marie von Thadden akazaa naye watoto watatu Marie (1847–1926), Herbert (1849–1904) na Wilhelm (1852–1901).
Mwanasiasa, mbunge na mbalozi wa Prussia
Wakati wa mapinduzi ya kwanza ya kidemokrasia katika Ujerumani 1848/49 alijiunga na siasa akawa mtetezi wa haki za mfalme na mpinzani wa wademokrasia. Akachaguliwa katika Bunge la Prussia. Mwaka 1851 mfalme wa Prussia alimteua kuwa mwakilishi wa Prussia katika halmashauri ya Shirikisho la Kijerumani huko Frankfurt - wakati ule Ujerumani ilikuwa shirikisho lisolo na nguvu ya madola 38 yaliyojitegemea. Madola makubwa katika shirikisho hili yalikuwa Austria na Prussia. Bismarck alikuwa pia na vipindi vifupi vya utumisha kama mbalozi wa Prussia katika St. Petersburg na Paris.
Waziri mkuu wa Prussia
Mwaka 1862 aliteuliwa na mfalme Friedrich Wilhelm IV kuwa waziri mkuu wa Prussia. Shabaha yake kuu ilikuwa kuongeza uwezo wa Prussia. Aliimarisha jeshi la Prussia dhidi ya upinzani wa wabunge wengi. Jeshi hili lilipewa nafasi ya kuonyesha uwezo wake katika vita dhidi ya Denmark ya 1864. Matokeo ya vita yaliongeza mashindano kati ya Prussia na Austria juu ya kipaumbele ndani ya Shirikisho la Kijerumani.
Matokeo yake yalikuwa vita ya 1866. Prussia pamoja na madola kadhaa madogo ilishinda Austria na jeshi la Shirikisho la Kijerumani. Shirikisho lilivunjika, Prussia ilimeza madola kama Hannover na Hesse yaliyokuwa yalishikamana na Austria na kuwa dola kabisa ndani ya Ujerumani. Austria ilijiondoa katika siasa ya Kijerumani na idadi kubwa ya madola ya Kijerumani ilijiunga na Prussia katika shirikisho la Ujerumani ya Kaskazini.
Bismarck alilenga sasa kukamilisha kipaumbele cha Prussia katika Ujerumani. Alitumia nafasi ya magongano na Ufaransa juu ya uchaguzi wa mfalme mpya wa Hispania. Kaisari Napoleon III wa Ufaransa alitaka mfaransa achaguliwe lakini Bismarck alimsukuma mgombea mjerumani. Katika vita ya maneno ya kidiplomasia chansella aliweza kumwaibisha mtawala wa Ufaransa. Napoleoni III alitangaza hali ya vita dhidi ya Prussia lakini madola ya Ujerumani ya Kusini kama falme za Bavaria naWuerttemberg yalijiunga na Prussia.
Vita hii ilikuwa mara ya kwanza ya kwamba Wajerumani wote -isipokuwa Austria- walishikamana pamoja tangu muda mrefu sana. Bismarck alitumia nafasi ya ushindi wa jeshi la Wajerumani kuwakusanya viongozi wa madola yote ya Ujerumani katika jumba la Kifalme la Ufaransa huko Versailles. Mfalme wa Prussia Friedrich Wilhelm IV alitangazwa kuwa Kaisari Wilhelm I wa Ujerumani - cheo hiki hakikutumika katika Ujerumani tangu mwaka 1806. Dola la Ujerumani liliunganisha madola yote ya Ujerumani ya kale isipokuwa Austria chini ya mfalme wa Prussia aliyekuwa sasa pia na cheo cha Kaisari wa Ujerumani.
Bismarck alikuwa mkuu wa serikali kama Chansella wa Ujerumani.
Siasa zake za ndani
Siasa za nje za Bismarck
Bismarck na ukoloni
Bismarck alikuwa kiongozi wa Ujerumani wakati nchi za Ulaya ziliendelea kujipatia pande kubwa za dunia kama koloni. Mwanzoni alipinga koloni kwa Ujerumani. Aliona gharama kubwa za kupata, kujenga na kutetea koloni akaona ya kwamba faida yoyote kutoka kwa kuwa nazo hailingani na gharama hizo.
Tangu miaka ya 1870 idadi ya watu katika Ujerumani iliongezeka waliodai koloni kwa sababu mbalimbali. Wengine walidai koloni kama ishara ya nchi kubwa na muhimu, wengine walikuwa wafanyabiashara waliotafuta ulinzi wa manowari za Kijerumani kwa ajili ya biashara yao dhidi ya wenzao wa mataifa mengine. Bismarck aliona ya kwamba hali ya Ujerumani haitegemei kuwepo kwa bendera yake katika pembe za dunia bali uhusiano na majirani makubwa katika Ulaya hasa Uingereza, Ufaransa na Urusi. Tamko maarufu alipotembelewa na mgeni aliyetaka kumhamasisha kuunda koloni katika Afrika likawa "Ramani yako ya Afrika ni ya kuvutia sana. Lakini ramani yangu ya Afrika iko Ulaya. Ufaransa iko upande wa kushoto, Urusi upande wa kulia, katikati tuko sisi".[1]
Alipenda kuwahamisha Wafaransa kujipatia koloni kwa matumaini ya kwamba watatumia nguvu zao Afrika na kusahau fikra za kulipiza kisasa baada ya kushindwa na Ujerumani katika vita ya 1870/71.
Tangu 1980 Bismarck alitegemea vyama vya kisiasa bungeni waliotaka kuunda koloni hivyo alilegea na polepole kukubali kuanzishwa kwa koloni kadhaa. Mwanzoni alitoa tu nyaraka za ulinzi kwa makampuni yaliyopatana kukodi maeneo na watawala wa Afrika na wa Pasifiki. Baada ya makampuni haya kushindwa kuendesha maeneo haya alikubali pia kuingilia moja kwa moja,kwa mfano baada ya kushinmdwa kwa Kampuni ya Kijerumani kwa Afrika ya Mashariki iliyoshindwa katikavita ya Abushiri mwaka 1889. Kwa hiyo Ujerumani ikajiunga na mataifa mengine ya Ulaya katika ugawaji wa Afrika kwa sababu za siasa ya ndani.
Kuachishwa kwa Bismarck na Kaisari Wilhelm II
Marejeo
- ↑ Volker Ullrichs (Otto von Bismarck, toleola nne, Rowohlt, Reinbek 1998) uk 101
No comments:
Post a Comment