JUMA la jana nimejadili maana ya ugaidi na aina za ugaidi kwa kuzitolea mifano. Hapa nitajadili juu ya chimbuko la ugaidi na kwa kutoa mifano. Na kama nilivyobainisha huko nyuma, tutaanza pia kuona uhusiano wa Septemba na vitendo vya kigaidi.
Wa- Salote
Kwa zaidi ya miaka 2000 iliyopita kikundi cha Wayahudi kilipambana vikali dhidi ya himaya ya Waroma katika iliyokuwa Palestina ya zamani. Kikundi hiki kiliitwa Salote. Ni wenye hasira kali ikiwa na maana pia kuwa kilikuwa ni kikundi cha kisiasa na kidini chenye imani kali. Kikundi hiki kilitaka Wayahudi wote wazingatie yote kulingana na maagizo ya dini yao.
Wasalote walipambana kisiasa dhidi ya dola ya wavamizi ya Waroma.
Wasalote waliongozwa na Myahudi Galileo, ambaye amri yake ya kuwataka wafuasi wake kugoma kulipa kodi ndio ilikuwa chachu ya kuanzisha mapambano ya kigaidi dhidi ya wavamizi wa Kiroma. Jambo hili linashuhudiwa pia katika maandiko matakatifu ya Biblia juu ya kodi katika Agano Jipya.
Hatma ya Wayahudi haikujulikana , lakini, kiongozi mpya alijitokeza na kuwaahidi Wayahudi ukombozi kutoka kwenye mikono ya wavamizi. Hatimaye, baada ya machafuko yaliyodumu kwa miaka sabini, Wasolote waliangamizwa baada ya Jerusalem kutekwa na hekalu kuangamizwa. Wasalote walirudi nyuma hadi kwenye vilima vya Masada.
Baada ya kushindwa huko kwa Wasalote, Wasalote wapatao elfu moja walijiua kwa pamoja. Wasalote waliwaua kwanza wanawake , watoto na wazee, baadae wanaume nao walijiua kabla ya Waroma hawajavitwaa vilima hivyo.
Inasadikiwa tukio hili lilitokea mwaka 73 baada ya Yesu Kristo.
Wa-Assassine
Miaka elfu moja baadae lilijitokeza kundi jingine la kigaidi, hawa waliitwa Assassine. Hawa walikuwa wafuasi wa dhehebu la dini ya Kiisamu lililokuwa na makao yake makuu katika Iran ya leo. Kutoka huko Iran walimtuma kiongozi wao aliyeitwa Hassan Ibn Sabah, aende katika Mashariki ya Kati yote. Huko akafanye mauaji ya kulipwa.
Wafuasi wa dhehebu hili walifahamika pia kwa kuvuta bangi kabla hawajafanya tendo la kigaidi kwa jina la Allah. Hapa tunaona neno ”Assassin” kwa Kiingereza na hata kwa Kifaransa, lina maana ya ”kuua.”
”Assasination” kwa Kiingereza, na kwa lugha ya kiarabu linamaanisha ”
Mla-bangi”. Wa-assassin walikuwa ni Waislamu wa madhehebu ya Shia. Vitendo vyao vya kigaidi viliwalenga zaidi Wasuni waliochukua sehemu kubwa ya Persia.
Kunako mwaka 1200 vitendo vya kigaidi vya Wa-assasasine vilikoma baada ya mjuukuu wa Djingis Khan kuangamiza ngome na makao makuu ya Wa-assassine.
Utawala wa hofu 1773-94
Kwa kawaida Mapinduzi ya Ufaransa uangaliwa kwa kutazama tarehe ile Wafaransa walipovuka mstari wa Basti. Ni tarehe 14 Julai 1789. Kuna historia yenye kuelezea tukio lile la kuvamia na kuvuka mstari ule. Kiuchumi taifa la Ufaransa lilikuwa katika wakati mgumu baada ya kushiriki vita kadhaa vyenye gharama nyingi na pia hali ya ufalme wa nchi kutokulipa kodi ikiwemo kufanya anasa ya kupindukia. Hali ya uchumi mbaya na mlipuko wa bei za bidhaa baada ya vita vya gharama nyingi ndio iliyopelekea wananchi kuanzisha mapinduzi yale.
Mfalme alikamatwa na kufungwa gerezani baada ya jaribio lake la kutoroka nchi kushindwa. Kati ya mwaka 1792 na Julai 1774 Ufaransa ilikuwa chini ya himaya ya Maximilien Robespierre. Ulikuwa ni utawala dhalimu na uliosambaza hofu kuu kwa watu wake, ” La Grande terreur” kwa lugha ya Kifaransa. Lengo hasa la kusambaza hofu ile ilikuwa kuhakikisha madaraka ya Serikali ile ya kimapinduzi yanabaki chini ya walioshika himaya ya dola.
Kilikuwa ni kipindi ambacho watu walikuwa na hofu hata ya kunong’ona kuishutumu serikali. Watoa habari walikuwepo kila kona na hata ndani ya familia. Inasadikiwa, kuwa Wafaransa takribani 40 000 walinyongwa bila hata kufikishwa mahakamani. Kosa kubwa wakati huo ambalo mtu alihukumiwa kunyongwa ni vitendo vyenye mwelekeo wa kupinga mapinduzi.
Magaidi wa Kiyahudi
Mwanzoni mwa miaka ya 1900, Mazayuni wa Kiyaudi walianzisha ujenzi wa makazi ya Wayahaudi katika iliyokuwa Palestina ya zamani. Ni Palestina iliyokuwa chini ya himaya ya Ottoman. Baada ya Vita Kuu ya Kwanza, Palestina ilikuwa chini ya udhamini wa Waingereza.
Baada ya kampeni ya vikundi vya kishawishi vya Wayahudi , Serikali ya Uingereza ilitangaza kuwepo kwa taifa la Kiyahudi. Lakini, Serikali ya Uingereza ilionesha pia kutopendelea mradi ule wa ujenzi wa makazi ya Wayahudi.
Hali ile ilipelekea kuanzishwa kwa vikundi kadhaa vya kigaidi vya Wayahudi vilivyopambana na Waingereza. Wakati wa Vita Kuu ya pili ya dunia , vingi ya vikundi hivi vilisimamisha harakati zao za kigaidi.
Baada ya Vita Kuu ya pili ya Dunia , vikundi hivyo vilianzisha tena mashambulizi ya kigaidi kutetea kuwapo kwa taifa la Wayahudi . Moja ya shambulizi la kigaidi la Wayahudi ni dhidi ya Hoteli ya Waingereza iliyojulikana kama King David Hotel katika mji wa Jerusalem. Jengo la hoteli liliangamizwa na watu 89 waliuawa.
Baada ya Vita Kuu ya Pili ya Dunia wahamiaji wengi zaidi wa Kiyahudi waliendelea kuingia katika Palestina iliyokuwa katika udhamini wa Waingereza. Lengo la kisiasa la Wayahudi la kuanzishwa kwa taifa la Uyahudi lilipelekea kuanzishwa kwa vikundi zaidi vya kigaidi vyenye mitazamo ya kitaifa. Viwili kati ya vikundi hivyo ni Irgun na Stern. Vikundi ambavyo vilitumia mbinu za kigaidi katika kuendesha harakati zao. Miongoni mwa mbinu hizo ni matumizi ya mabomu ya barua.
Tangu Septemba 1947 hadi kutangazwa kwa taifa la Israel, Mei 1948, vikundi vya Irgun na Stern vilijulikana sana kwa matumizi yake ya mabomu ya barua.
Kabla na hata baada ya kutangazwa kwa taifa la Israel, vikundi vya Irgun na Stern, na baadae taifa la Israel, vimekuwa vikiendesha mashambulizi ya kijeshi dhidi ya Wapalestina. Vitendo hivi viangaliwe kama matendo ya kigaidi dhidi ya watu wa Palestina , ambapo, lengo kuu ni kuwafukuza wale wote wasio –Wayahudi.
Katika kufankisha malengo haya, Israel imeendesha mashambulizi mengi ya kigaidi katika vijiji na maeneo ya Waarabu. Takribani watu laki saba walikimbia makazi yao katika vita vya awali kati ya Waarabu na Waisrael.
Watu hawa hawakuruhusiwa kurudi makwao. Hii ndio sababu Wapalestina wengi wanaishi kwenye makambi ya wakimbizi ndani ya ardhi yao na hata katika nchi jirani kama vile Lebanon.
No comments:
Post a Comment